Surowe przepisy BHP oraz wymogi związane z regularną konserwacją maszyn wymuszają na przedsiębiorcach z branży przemysłowej poszukiwanie coraz lepszych rozwiązań usprawniających kontrolę procesów produkcji. Eliminowanie potencjalnych zagrożeń wynikających z nieprawidłowego działania maszyn, zapobieganie przestojom produkcyjnym oraz minimalizowanie ryzyka wypadków będących efektem błędów ludzkich to kluczowe z punktu widzenia zarządzania operacyjnego wyzwania. Odpowiedzią na nie mogą być zintegrowane systemy kamer z ochroną przeciwwybuchową, które umożliwiają zdalne monitorowanie stref niebezpiecznych, informują o błędach urządzeń oraz są w stanie zapobiec wypadkom z udziałem ludzi.

Marek Białek - Axis Communications

Kamery z ochroną przeciwwybuchową zostały zaprojektowane po to, aby wyeliminować ryzyko powstania iskry, która w środowisku niebezpiecznym mogłaby spowodować wybuch. Jest to ich kluczowa funkcja, jednak na tym nie kończy się katalog korzyści płynących z ich stosowania. Na pierwszym planie pozostają kwestie bezpieczeństwa, ale takie czynniki jak wysoka jakość wykonania urządzeń oraz możliwość zintegrowania ich z coraz większą liczbą czujników istotnie wpływają również na wysoką wydajność operacyjną instalacji.

- Kamery z ochroną przeciwwybuchową stosuje się w środowiskach, w których występuje rzeczywiste ryzyko wybuchu. Wbrew pozorom, zagrożenia tego typu są powszechne i mogą dotyczyć wielu różnych sektorów przemysłu, a w szczególności obiektów infrastruktury krytycznej – mówi Marek Białek z Axis Communications.

Ryzyko wybuchu: od procesów wydobywczych po fabryki i zakłady przemysłowe

Eksplozje stanowią zagrożenie wszędzie tam, gdzie materiał palny lub łatwopalny styka się ze źródłem zapłonu (konieczny jest również utleniacz, ale ponieważ utleniaczem może być powietrze, jest on prawie zawsze obecny).

Jedną z najbardziej narażonych na ryzyko wybuchu operacji przemysłowych jest wydobycie oraz przetwarzanie gazu ziemnego (jest on również produktem ubocznym wydobycia i przetwarzania ropy naftowej). Gaz stosuje się powszechnie w wielu sektorach produkcyjnych, a jego opary są obecne w każdym procesie wykorzystującym chemikalia lub łatwopalne ciecze.

Niebezpieczne eksplozje mogą wystąpić także podczas operacji produkcyjnych, m.in. jako niepożądany efekt uboczny emisji znacznych ilości pyłów lub mikrowłókien. Niezależnie od tego, czy powstają podczas wytwarzania produktów spożywczych, takich jak mąka, materiałów używanych w rolnictwie, takich jak nawozy, czy jako odpady w przemyśle drzewnym – ryzyko katastrofalnej eksplozji pyłu występuje niemal zawsze.

- Źródła zapłonu potencjalnych wybuchów są równie zróżnicowane. Iskry elektryczne lub takie, które powstają w wyniku uderzenia albo tarcia, otwartego ognia, wyładowań elektrostatycznych, wysokich temperatur, fal uderzeniowych, a nawet uderzeń piorunów – mogą bezpośrednio spowodować eksplozję lub wywołać pożar – dodaje Marek Białek.

Kamery z ochroną przeciwwybuchową: korzyści w zakresie BHP i wydajności operacyjnej

W fabrykach i zakładach produkcyjnych obowiązują surowe przepisy bezpieczeństwa. Określają one m.in. strefy, w których instalowane mogą być wyłącznie certyfikowane urządzenia oraz szczegółowo precyzują wymagania projektowe dla tych urządzeń.

Kamery z ochroną przeciwwybuchową wyposażone są w wytrzymałą obudowę, zwykle wykonaną ze stali nierdzewnej lub aluminium, co eliminuje ryzyko emisji iskry, która mogłaby spowodować wybuch. Mogą być umieszczane w środowiskach, w których ze względu na bezpieczeństwo i higienę pracy, nie może lub nie powinien przebywać personel.

Wysokiej jakości obrazy z sieciowych kamer dozorowych umożliwiają zdalne monitorowanie wizualne i weryfikację szczegółów, pozwalając operatorom dokładnie ocenić czy i kiedy wymagana jest interwencja personelu.

Jednak dzisiejsze sieciowe kamery wideo umożliwiają znacznie więcej niż tylko rejestrację obrazu na żywo. Wraz z rosnącym wykorzystaniem uczenia głębokiego (ang. deep learning) urządzenia te mogą wyłapywać wzorce, trendy i anomalie, co przekłada się na dodatkowe korzyści w zakresie BHP i wydajności operacyjnej.

- Kamery mogą m.in. wykryć czy osoby pracujące w obszarach niebezpiecznych noszą odpowiednią odzież ochronną lub zaalarmować operatorów, jeśli pracownik upadnie i będzie potrzebował pomocy. Integracja dodatkowych czujników pozwala ponadto na znaczną poprawę jakości zapisywanego obrazu. Dzięki czujnikom ciepła i temperatury urządzenia mogą również reagować np. wtedy, gdy temperatura maszyny przekracza bezpieczne progi i automatycznie zmniejszać moc lub całkowicie ją wyłączać. Czujniki gazu umożliwiają monitorowanie potencjalnych wycieków i pozwalają odpowiednio szybko ostrzegać personel, a jeśli wykryją na zagrożonym obszarze obecność ludzi, mogą uruchomić komunikaty o ewakuacji – wylicza Marek Białek.

Dane z kamer – zarówno wizualne, jak i metadane – można zestawiać z danymi z innych czujników i analizować w centrum danych. Wnioski z takich analiz ułatwią procesy konserwacji urządzeń, a z czasem przełożą się na poprawę bezpieczeństwa pracowników oraz zwiększenie wydajności operacyjnej przedsiębiorstwa.

Ochrona przeciwwybuchowa: inwestycja w przyszłość

Wiele przedsiębiorstw, szukając oszczędności, decyduje się na instalację kamer z ochroną przeciwwybuchową wyłącznie w strefach niebezpiecznych. Długofalowo inwestycja w zintegrowany system kamer z ochroną przeciwwybuchową może się jednak opłacić. Standardowe kamery monitorujące, umieszczane zazwyczaj poza obszarem niebezpiecznym, nie zapewnią takiego poziomu rejestracji detali, wydajności operacyjnej czy usprawnień w zakresie BHP.

- Warto stawiać na certyfikowane urządzenia, zgodne z ATEX, IECEx i METLabs oraz normami ISO9001 i ISO 80079-34. Wtedy mamy pewność, że sprzęt nie tylko jest niezawodny, ale także dopuszczony do użytku na całym świecie. Jeśli dodatkowo, zdecydujemy się na zintegrowany system, możemy czuć się bezpiecznie, niezależnie od branży, w której wykorzystujemy kamery – podsumowuje Marek Białek.