Czy ustawa skutecznie reguluje kwestie związane z ochroną imprez masowych? Jak skutecznie zadbać o bezpieczeństwo bawiącego się tłumu?

Koncert

Wakacje w pełni, a wraz z nimi okres letnich imprez plenerowych. Jak co roku od maja do końca września każdy weekend przynosi nam wiele rozrywki na świeżym powietrzu.

Koncerty, pikniki, festyny, obchody dni miast, imprezy rocznicowe, na dożynkach kończąc. Każda z okazji to długie przygotowania i troska aby wielotysięczny tłum bawił się dobrze.

Wszystkie te spotkania to imprezy masowe. Należy wspomnieć, że te największe np. festiwale muzyczne skupiają kilkadziesiąt tysięcy osób, przykładem może być Coke Live Music Festival (30 tys. widzów) czy Open’er Festival (70 tysięcy).

Oddzielnym tematem są rozgrywki sportowe - mecze tenisowe, golfowe, a przede wszystkim piłkarskie. Wszystkie te wydarzenia choć skrajnie różne mają przynajmniej jeden punkt wspólny – są dużymi skupiskami ludzi, w którym potrzebne jest zapewnienie bezpieczeństwa. Nie ma rzeczy cenniejszej niż poczucie bezpieczeństwa, dlatego odgrywa ono tak ważną rolę szczególnie w miejscach gdzie jest duże natężenie ludzi, a często i alkohol.

Kwestie ochrony imprez masowych reguluje ustawa, która weszła w życie 1 sierpnia 2009 roku i, która na nowo reguluje sposób dbania o bezpieczeństwo ludzi podczas spotkań powyżej 300 osób. Określa ona zasady postępowania konieczne do zapewnienia bezpieczeństwa imprez masowych, warunki bezpieczeństwa imprez masowych, zasady i tryb wydawania zezwoleń na przeprowadzanie imprez masowych, zasady gromadzenia i przetwarzania informacji dotyczących bezpieczeństwa imprez masowych, zasady odpowiedzialności organizatorów za szkody wyrządzone w związku ze zorganizowaniem imprez masowych.

Nowa ustawa zwiększa również ilość służb ochrony w stosunku do ilości uczestników.

Art. 6 (…)Liczebność służby porządkowej oraz służby informacyjnej określa się w następujący sposób:

1) w przypadku imprezy masowej niebędącej imprezą masową podwyższonego ryzyka - co najmniej 10 członków służb: porządkowej i informacyjnej na 300 osób, które mogą być obecne na imprezie masowej, i co najmniej 1 członek służby porządkowej lub służby informacyjnej na każde następne 100 osób, przy czym nie mniej niż 20 % ogólnej liczby członków służb stanowią członkowie służby porządkowej;
2) w przypadku imprezy masowej podwyższonego ryzyka - co najmniej 15 członków służb: porządkowej i informacyjnej na 200 osób, które mogą być obecne na imprezie masowej, i co najmniej 2 członków służb: porządkowej lub informacyjnej na każde następne 100 osób, przy czym nie mniej niż 50 % ogólnej liczby członków służb stanowią członkowie służby porządkowej.

Z tego wynika, że na 20-tysięcznym stadionie kibiców nad porządkiem powinno czuwać 207 pracowników ochrony, przy 60-tysięcznym – 621. Stadion Narodowy ma pomieścić 55 tysięcy widzów.

Wimbledon

Mecze piłki nożnej wymagają szczególnej ostrożności. Są to na ogół imprezy podwyższonego ryzyka, gdzie obowiązują zaostrzone przepisy. Przede wszystkim organizator meczu piłki nożnej musi zapewnić identyfikację osób uczestniczących w tej imprezie.

Chodzi o tzw. karty kibica, które stosuje z powodzeniem np. Legia Warszawa. Kupno biletu na mecz jest możliwe tylko po okazaniu takiej karty.

Jeśli mimo to dojdzie na stadionie do przejawów agresji i niestosownego zachowania jest możliwość zastosowania tzw. zakazu stadionowego. Może on obowiązywać od 2 do 6 lat od dnia jego wydania.

Art. 14. 1. Organizator meczu piłki nożnej może stosować zakaz klubowy, polegający na zakazie uczestniczenia w kolejnych imprezach masowych przeprowadzanych przez organizatora meczu piłki nożnej, nakładany przez tego organizatora na osobę, która dopuściła się naruszenia regulaminu obiektu (terenu) lub regulaminu imprezy masowej.

Obowiązek meldowania się na komisariacie podczas rozgrywek piłkarskich jest skutecznym sposobem wyeliminowania pseudokibiców. Rozwiązanie to od lat stosowane jest w Wielkiej Brytanii. Po okresie wielkich walk stadionowych, mecze na Wyspach stały się okazją do rodzinnych spotkań i bezpiecznego kibicowania ulubionej drużynie. Ale do tego doprowadziły wysokie grzywny i wieloletnie zakazy stadionowe.

Ustawa, która weszła w życie w sierpniu na nowo uporządkuje kwestie ochrony dużych imprez. Pomocna będzie szczególnie podczas Mistrzostw Europy w piłce nożnej w 2012 roku. Jednak nawet na co dzień może wiele zmienić w postrzeganiu imprez masowych przez społeczeństwo. Wielkie koncerty czy mecze  szczególnie piłki nożnej kojarzyły się z tłumem, agresją, bałaganem i brakiem poczucia bezpieczeństwa. Teraz ma szansę się to zmienić. Może na mecze znów zaczną przychodzić całe rodziny i będzie to jedna z wielu form wspólnej rozrywki. By tak się stało ustawa jasno określa prawa pracowników ochrony, rozszerza ich kompetencje.

Art. 20. 1. Służby porządkowe i informacyjne są uprawnione do:

1) sprawdzania i stwierdzania uprawnień osób do uczestniczenia w imprezie masowej, a w przypadku stwierdzenia braku takich uprawnień - wezwania ich do opuszczenia imprezy masowej;
2) legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości;
3) przeglądania zawartości bagaży i odzieży (…)
4) wydawania poleceń porządkowych osobom zakłócającym porządek publiczny lub zachowującym się niezgodnie z regulaminem imprezy masowej lub regulaminem obiektu (terenu), a w przypadku niewykonania tych poleceń - wezwania ich do opuszczenia imprezy masowej;
5) ujęcia, w celu niezwłocznego przekazania Policji, osób stwarzających bezpośrednie zagrożenie dla dóbr powierzonych ochronie oraz osób dopuszczających się czynów zabronionych.

Służby porządkowe są obowiązane odmówić wstępu na imprezę masową osobie, wobec której zostało wydane orzeczenie zakazujące wstępu na takie wydarzenie, osobie, wobec której został wydany zakaz zagraniczny lub zakaz klubowy, osobie znajdującej się pod widocznym wpływem alkoholu lub środków odurzających, osobie posiadającej broń, osobie zachowującej się agresywnie, prowokacyjnie albo w inny sposób stwarzającej zagrożenie dla bezpieczeństwa lub porządku publicznego.

Pracownik ochrony może również usunąć z miejsca przeprowadzania imprezy masowej osoby, które swoim zachowaniem zakłócają porządek publiczny lub zachowują się niezgodnie z regulaminem.

Obowiązujące przepisy mają na celu pozbawienie anonimowości uczestników takich wydarzeń. Zwrócenie uwagi na zakaz zasłaniania twarzy równego rodzaju chustami czy kapturami zdecydowanie uprości rozpoznanie  osób zakłócających porządek. Materiał z kamer monitorujących plus dane z kart kibica ułatwią identyfikację takich osób.

Jednak jak w przypadku każdej kary będzie ona miała skutek tylko wtedy jeśli będzie panowało przekonanie, że wymierzona kara jest nieuchronna i że na pewno będzie ona egzekwowana.

Autorem artykułu jest Jacek Wołk – ekspert ds. bezpieczeństwa,  Dyrektor Regionu Centralnego firmy G4S.